Historia na Elimu
Dk
Hussein Mwinyi ni Waziri wa Ulinzi na Jeshi la Kujenga Taifa katika
Serikali ya Awamu ya Tano, ameteuliwa katika baraza la mwanzo la
mawaziri la Rais John Magufuli. Kiongozi huyu pia ni mbunge wa jimbo la
Kwahani lililoko Unguja, Zanzibar.
Dk
Hussein Mwinyi ana miaka 49 hivi sasa na
ifikapo Desemba 2016 atatimiza
miaka 50. Alizaliwa Desemba 23, 1966 kwenye kisiwa cha Unguja,
Zanzibar. Dk Mwinyi ni mtoto wa Mzee Ali Hassan Mwinyi (Rais wa Awamu ya
Pili wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania) na mama Sitti Mwinyi ambaye
amekuwa (First Lady) katika awamu ya pili.
Kwa
sababu ya kazi za baba yake mzazi, Dk Mwinyi alianza elimu ya Msingi
jijini Dar es Salaam kati ya mwaka 1972 – 1976 akisoma katika Shule ya
Msingi Oysterbay. Mwaka 1984 hadi 1985 wazazi wake walimhamishia Misri
ambako aliendelea na masomo ya elimu ya msingi hadi kuhitimu katika
Shule ya Msingi “Manor House Junior”. Shule hii ilikuwa na hadhi ya
“Middle School za Tanzania” kwa wakati huo. Hussein Mwinyi alipelekwa
Misri kwa sababu baba yake (Ali Hassan Mwinyi) alihamishiwa nchini Misri
kikazi kama balozi wa Tanzania nchini Misri wakati huo.
Hussein
Mwinyi alirejea Tanzania na kuendelea na masomo ya sekondari katika
Shule ya Sekondari Azania ambako alisoma kidato cha kwanza hadi cha nne
mwaka 1982 – 1984. Alipohitimu kidato cha nne alifaulu na kupangiwa
Shule ya Sekondari Tambaza kusoma kidato cha tano na cha sita, hata
hivyo aliishia kusoma kidato cha tano peke yake mwaka 1984/1985, mwaka
huo huo 1985 alienda nchini Uturuki kusomea utabibu wa binadamu. Alianza
masomo ya udaktari nchini Uturuki mwaka 1985 kwenye Shule ya Utabibu ya
Chuo Kikuu cha Marmara na kuhitimu Shahada ya Utabibu wa Binadamu mwaka
1992.
Kwa
sababu hakumaliza kidato cha sita, alipokuwa huko ughaibuni alipitia
masomo ya mwaka mmoja ya kujiandaa na udahili wa Chuo Kikuu “Pre
University Studies”. Wakti huo Chuo cha Marmara kilikuwa kinapokea hata
wanafunzi wa kidato cha nne kuanza kusomea shahada ya utabibu, lakini
lazima wapitie mwaka mmoja wa maandalizi kama alivyofanya Mwinyi.
(Sikufanikiwa kupata mawasiliano na chuo hiki ili kujiridhisha ikiwa
hadi sasa wanatumia utaratibu huo)
Mwaka
1993, Mwinyi alikwenda nchini Uingereza kujiendeleza zaidi kielimu,
aliendelea na masomo ya juu ya utabibu katika Hospitali ya Hammersmith
ambako alihitimu shahada ya uzamili ya utabibu mwaka 1994 na kuunganisha
shahada ya uzamivu ya udaktari hapohapo Hammersmith ambayo aliihitimu
mwaka 1997.
Dk Mwinyi amemuoa Mariam Herman na wana watoto wanne; Ibrahim, Jamila, Tariq na Sitti.
Uzoefu
Dk
Mwinyi hakuishia tu kuwa daktari wa mdomoni, amefanya kazi za
kidaktari. Alipohitimu shahada ya kwanza ya utabibu alirejea Tanzania na
kufanya kazi kwa mwaka mmoja katika Hospitali ya Taifa Muhimbili. Na
hata baada ya ya kuhitimu shahada ya uzamivu nchini Uingereza, alirejea
nchini kwa mara nyingine na kufanya kazi katika hospitali ya Chuo Kikuu
cha Kumbukumbu ya Herbert Kairuki (HKMU) kwa miaka miwili hadi mwaka
1999.
Kiongozi
huyu alijitosa kwenye siasa mwaka 1999 akiliwania Jimbo la Mkuranga
mkoani Pwani (Bara) na kushinda. Alipokuwa mbunge, Rais Benjamin Mkapa
alimteua kuwa Naibu Waziri wa Afya na Ustawi wa Jamii, alikaa katika
wadhifa huo hadi mwaka 2005.
Kwenye
uchaguzi mkuu wa mwaka 2005 Dk Mwinyi alijitosa tena jimboni, lakini
safari hii siyo Mkuranga. Ilikuwa ni jimbo la Kwahani, Zanzibar – ambako
alipambana na kuwashinda wagombea sita kutoka vyama vingine akipata
kura 6,239 sawa na asilimia 85.6 akifuatiwa na Mussa Haji Khamis wa CUF
aliyeambulia kura 921 sawa na asilimia 12.6. Baada ya kuwa mbunge kwa
mara ya pili, Serikali ya Awamu ya Nne chini ya uongozi wa Jakaya
Kikwete na Dk Mwinyi ilimteua kuwa Waziri wa Nchi, Ofisi ya Makamu wa
Rais na alidumu hadi mwaka 2008 alipohamishiwa Wizara ya Ulinzi na Jeshi
la Kujenga Taifa alikokaa hadi mwaka 2010.
Mwinyi
alirejea tena na kugombea ubunge katika jimbo la Kwahani mwaka 2010,
akashindana na yuleyule hasimu wake wa mwaka 2005, Haji wa CUF, mara hii
vyama vingine havikuweka wagombea na Dk Mwinyi hakupata shida kushinda
kwa kura 5,277 sawa na asilimia 83.0 dhidi ya kura 1,085 sawa na
asilimia 17.0 za CUF. Mara baada ya uchaguzi wa mwaka 2010 Rais Kikwete
akamteua Mwinyi kuwa Waziri wa Ulinzi kabla ya kumrejesha Wizara ya Afya
mwaka 2012 na miezi 19 baadaye (yaani Januari, 2014) kwa mara nyingine
tena akamteua kuwa Waziri wa Ulinzi na Jeshi la Kujenga Taifa, nafasi
aliyodumu hadi mwaka 2015.
Katika
Uchaguzi Mkuu wa mwaka 2015, Dk Mwinyi alirudi tena katika jimbo la
Kwahani, hii ikiwa ni mara ya nne akisaka nafasi ya kuwawakilisha
wananchi, akafanikiwa kumshinda Khalid Rajab Mgana wa CUF na kuchaguliwa
kuwa mbunge kwa kipindi cha nne. Rais JPM amemteua Mwinyi kuwa Waziri
wa Ulinzi na Kujenga Taifa na hivyo kumuongezea rekodi ya kuongoza
wizara hiyo kwa kitambo cha kutosha.
Mwaka
2015 Dk Mwinyi alitajwa sana kama mmoja wa wanasiasa wanaoweza kuvaa
viatu vya JK ikiwa CCM ingeamua mrithi huyo atokee upande wa Zanzibar,
hata hivyo yeye mwenyewe hakuwa na nia na hakuchukua hata fomu kwa ajili
ya kuwania kiti hicho.
Ndani
ya CCM Dk Mwinyi anashikilia nyadhifa mbalimbali, Mwaka 2000 aligombea
na kushinda ujumbe wa Halmashauri Kuu ya CCM (NEC), akashinda tena mwaka
2007 na kushinda na tangu wakati huo aliteuliwa kuingia kwenye Kamati
Kuu ya CCM hadi hivi sasa.
Nguvu
Dk
Mwinyi ni mmoja kati ya mawaziri wenye rekodi za kuwa shahada tatu za
ubobezi wa taaluma na elimu ya juu katika fani moja. Amesoma kwa uhakika
na ni mtu mwenye uwezo wa kutumia stadi za ubobezi wake kujenga weledi
wa jumla unaomfanya atoe uongozi wa kudumu hadi hivi, nina hakika kuwa
ubobezi wake utaendelea kumbeba hata kwenye uteuzi wa sasa.
Jambo
la pili ni uzoefu wa kibunge wa miaka 15 unaoambatana na uzoefu wa
uwaziri kwa miaka 15. Mwinyi ana rekodi nyingine tena, ni kati ya
wabunge walioweza kukaa bungeni kwa vipindi vitatu mfululizo (2000 –
2015) na tena anaongeza kipindi cha nne (2015 -2020). Huyu ni mmoja kati
ya viongozi wa zama za sasa waliokaa muda mrefu kwenye utumishi wa
ngazi ya juu na ikumbukwe kwamba muda wote huo amekuwa kwenye nafasi za
uwaziri. Uzoefu wake wa pamoja unamtofautisha na mawaziri wengine wengi
wanaojifunza kazi na huwenda ukamjengea kujiamini zaidi na kufanya
vizuri zaidi.
Tatu
ni haiba, Dk Mwinyi ni mtu mwenye kupenda kuwa na watu wa chini, askari
mmoja wa cheo cha chini amenijulisha kuwa kuna siku amekaa na Dk Mwinyi
katika kikao cha rafiki wa familia na hadi kikao kinaelekea mwishoni na
kufungwa ndipo akadokezwa yule ndiyo bosi wake (yaani waziri
anayeongoza ulinzi). Askari yule anasema alishtuka sana kwa sababu
hakuamini kama Mwinyi angekuwepo pale, mahali pa chini sana, lakini
utulivu wake na “kutojifanya anajua kila kila kitu” vingemfanya mtu
yeyote amuone Mwinyi kama mtu wa kawaida sana. Kama Mwinyi anaendeleza
uongozi wa namna hii anaweza kuendelea kuwamudu askari na watendaji wa
vyombo vya ulinzi na usalama wa ngazi za juu na chini kwa mafanikio.
Udhaifu
Haiba
mojawapo ya Mwinyi ni kuonekana kama mtu mpole sana na anayeweza
kutafsiriwa kuwa hana maamuzi ya “purukushani na ufuatiliaji
usiokwisha”, kwa staili aliyoanza nayo JPM na waziri mkuu wake, ya
kufanya ziara za kushtukiza huku na kule, na kutoa maamuzi hapa na pale
(mambo ambayo Mwinyi hayawezi) vinaweza kutafsiriwa kama waziri huyu
haendani na haiwezi kasi ya utendaji ya Serikali ya Awamu ya Tano.
Lakini
ukweli unabakia kwamba kama mtu anao uwezo wa kufanya maamuzi na
ameyasimamia kwa miaka 15 katika ngazi za juu za utendaji, hawezi
kushindwa kufikia malengo makubwa kwa kuzingwa na haiba yake inayoweza
kuchukuliwa kama “upole na kufanya mambo polepole sana”. Huwenda
unapoongoza vyombo vya ulinzi na usalama haupaswi kuwa mtu wa pupa na
maamuzi ya haraka yanayoweza kuathiri maisha ya watu, ndiyo maana pia
sioni yale matarajio ya watu ya “ziara za kushtukiza, matamko ya
kusimamisha watu kazi na pilikapilika nyingi” zikifanywa na waziri huyu
“wanajeshi wako tayari muda wote na ukidhani kama unaweza kuwashtukiza,
utashtukizwa wewe”.
Matarajio
Matarajio
ya Dk Mwinyi ni makubwa, kuendeleza kazi yake aliyojiachia chini ya
utawala wa JK akajipasia wakati wa utawala wa Magufuli. Ikumbukwe kwamba
huyu ndiye mwanasiasa aliyeweka rekodi ya kurudishwa kuongoza wizara
hii mara nyingi kuliko mwingine yeyote, ameondolewa hapa na kurudishwa
mara tatu. Sina hakika kama ameweka rekodi ya kukaa muda mrefu kuliko
wengine.
Kwa
sababu wizara hii ni nyeti sana, watendaji nilioongea nao wanaamini
kuwa mtu waliyeletewa ni sawasawa, wanasema wanamfahamu vizuri na kwamba
wanajua yeye anajitambua na amejipanga kutoa uongozi unaoweza kupelekea
mabadiliko wanayoyataka, ambayo yalikosekana katika awamu zilizopita.
Kwa sababu Mwinyi si mgeni mahali hapa wengi wanatarajia kuwa ataanza
utekelezaji wa mambo mbalimbali mara moja kwani hana jipya la kujifunza,
hakabidhiwi ofisi upya.
Changamoto
Moja
kati ya changamoto kubwa zinazoikabili wizara hii ni ulinzi wa mipaka
ya nchi. Hivi karibuni sote tunajua kulikuwa na sakata la wahamiaji
haramu kuondolewa nchini na kurejeshwa katika nchi zao. Hawa wameingia
hapa Tanzania kwa njia za panya na wenye jukumu la kuzia michezo hiyo ni
wizara hii ikishirikianana na baadhi ya taasisi za wizara ya mambo ya
ndani. Masuala ya wakimbizi na mahusiano yao na wananchi wa nchi yetu,
ulinzi wao na mikakati ya muda mrefu ya kiulinzi ikiwahusisha
yanaangukia pia kwenye wizara hii. Changamoto ya ugaidi unaoanzia
mipakani na namna gani Tanzania itaendelea kufanywa kuwa salama dhidi ya
ugaidi ni mambo yanayomkabili Dk Mwinyi. Bahati nzuri aliyonayo kwenye
wizara hii ni kwamba hana msaidizi, kwa hiyo yeye ndiye kila kitu na
atakuwa na wakati mwema kufanya maamuzi na kusimamia utekelezaji wake
yeye mwenyewe bila kumtuma mtu.
Changamoto
ya pili inayoikabili wizara hii ni mindombinu ya ulinzi ikihusisha pia
uchakavu wa vifaa vya ulinzi, nyumba na maeneo ya makambi ya majeshi
yetu. Kwa wale waliowahi kuishi kwenye kambi za jeshi kama mimi
wanatambua kuwa nyumba za askari zilizojengwa miaka hiyo hazina
ukarabati, nyingi zinaporomoka na kupotea, zingine zimechoka sana, ni
kama vile wizara haina bajeti ya kufanya marekebisho ya nyumba hizi.
Askari wengi hivi sasa wako mitaani, askari wa vyeo vya chini na juu, ni
hatari mno kwao na kwa familia zao kuendelea kuishi mitaani, dunia yote
hii, dhana ya vyombo vya ulinzi ni watendaji wake kuishi katika sehemu
zao maalum.
Lakini
pia uchakavu wa vifaa vya kijeshi unatishia uhai na maisha ya wananchi,
wengi wanakumbuka milipuko ya mabomu Mbagala na Gongolamboto ambayo
(pamoja na kwamba wizara inaweza kuwa inajua chanzo na haikitangazi kwa
sababu za kiusalama) lakini ukweli unabakia kuwa moja ya sababu za
milipuko ile ni uchakavu wa vifaa vyenyewe. Majeshi yetu yanahitaji
vifaa vya kisasa na bora kuliko wakati mwingine wowote, kwa ujumla,
miundombinu katika majeshi yetu ni kipaumbele kisichokwepeka.
Kuna
changamoto ya muda mrefu ya migogoro kati ya vyombo vya ulinzi na
wananchi. Migogoro hii ina pande mbili, kuna ule upande wa askari
kufanyiwa maudhi na wananchi na kujichukulia sheria mikononi (kuwavamia
na kuwapiga) na kuna ule upande ambapo vyombo vya ulinzi wa mipaka ya
nchi vinahusishwa katika oparesheni za ndani ya nchi ambazo zingepaswa
kufanywa na wizara ya mambo ya ndani.
Mfano
mzuri katika jambo hili ni “sakata la gesi Mtwara” ambapo zilipotokea
vurugu kati ya wananchi na polisi na ikaonekana polisi wanazidiwa,
mamlaka za juu zikaagiza askari jeshi waingie mtaani. Kilichotokea huko
sote tunajua, ilikuwa ni raia kupigwa na kuteswa, na hata Mkurugenzi wa
kitaifa wa chama cha siasa alikamatwa bila sababu na kushikiliwa katika
kambi ya jeshi huko mkoani Mtwara na kuteswa hadi kupoteza fahamu. Kama
mamlaka za nchi zingelikuwa zinafuata utaratibu, polisi wanapozidiwa
nguvu na raia mahali popote inaongezwa nguvu ya polisi, wao hujua muda
gani watumie nguvu kiasi gani, askari jeshi wamefundishwa mafunzo
tofauti sana. Mambo yote mawili niliyoyataja yanabakia kuwa kuhitaji
utatuzi wa muda mrefu wa utulivu ili uhusiano mzuri ulipo kati ya raia
na vyombo vya ulinzi hususani Jeshi na JKT uendelee.
Na
mwisho, Dk Mwinyi na wizara yake wana kazi kubwa ya kuhuisha utendaji
na mipango ya Jeshi la Kujenga Taifa (JKT), jeshi hili lilianzishwa kwa
sababu maalum na jina lake linasadifu kazi yake, kwa bahati mbaya hivi
karibuni matakwa sahihi ya JKT yamekuwa yakizorota, inafikia wakati
Serikali inatangaza kuwa haina bajeti ya kutosha kutoa mafunzo kwa
vijana wote wenye sifa za kujiunga na JKT. Mafunzo yenyewe yamefanywa
kuwa mafupi mno na kijana anapotoka huko anakuwa hajabobea vya kutosha
kwenye masuala ya stadi za kazi.
Ifikie
wakati muda wa JKT uongezwe na ukiachilia mbali kufundishwa masuala ya
ulinzi na usalama, robo tatu ya muda unaobakia ihakikishwe kila kijana
anayetoka huko walau amebobea kwenye eneo mojawapo la ufundi, kwamba
akitoka huko akabidhiwe mathalani vifaa vya ujenzi wa nyumba na ajenge
nyumba kama fundi. Tukifanya hivyo JKT itakuwa si tu sehemu ya
kuimarisha ukakamavu kwa vijana, bali itakuwa ni Chuo bora cha Ufundi
hapa Tanzania ambacho kitawapatia vijana ujuzi na uhakika wa ajira mara
wanapohitimu.
Hitimisho
Uteuzi
wa Dk Mwinyi kuendelea kuwa waziri kwenye baraza la JPM ulitegemewa na
watu wengi na sikusikia ukipingwa kokote. Huyu anabakia kuwa mmoja wa
wanasiasa muhimu sana wenye ushawishi katika siasa za muungano na ndani
ya CCM lakini akiwa mkimya sana na mtulivu. Bado naamini kwamba siku CCM
wakiamua kuwa mgombea wao wa urais atoke visiwani Zanzibar, huwenda Dk
Mwinyi ndiye mwenye nafasi hiyo. Kwa hatua ya sasa namtakia kila la heri
katika uongozi wa wizara aliyoizoea sana.
Kuhusu mchambuzi
Julius
Mtatiro ni Mchambuzi wa Masuala ya Kisiasa na Kijamii, ni mmoja kati ya
vijana wenye uzoefu mkubwa na siasa za Tanzania. Ana Cheti cha Juu cha
Sarufi (“Adv Cert of Ling”), Shahada ya Sanaa “B.A” katika Elimu (Lugha,
Siasa na Utawala), Shahada ya Umahiri (M.A) ya Usimamizi wa Umma na
Shahada ya sheria (L LB); +255787536759, juliusmtatiro@yahoo.com,
https://www.facebook.com/JuliusSundayMtatiro/, - Uchambuzi huu unatokana
na utafiti na maoni binafsi ya mwandishi).
Hakuna maoni:
Chapisha Maoni